Tüp bebekte dış gebelik, tüp bebek tedavisi, erkekten elde edilen sperm ve kadından elde edilen yumurtanın vücut harici laboratuvar ortamında döllendirilmesi işlemi olarak tanımlanabilir. Döllenen yumurta belli oranda geliştikten sonra anne rahmine transfer edilerek gebeliğin oluşması sağlanır. Doğal yollarla, bir yılı aşkın süredir düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebelik sağlanamamışsa tüp bebek tedavisi için çiftler doktora başvurabilir. Tüp bebek tedavisi farklı yardımcı üreme tedavilerine göre daha fazla tercih edilir. Tüp bebek tedavisi doğal yolla gerçekleşen gebeliklerde olduğu gibi tüp bebek tedavisiyle elde edilen gebeliklerde de %2-3 oranında dış gebelik gelişebilir. Bu yüzden doğal yolla oluşan gebeliklerden biraz daha fazladır. Tüp bebek tedavisine başvuran kadınlarda sorunun büyük kısmı tüplerde gerçekleşir. Bazı durumlarda tüplerde kısmen ya da tamamen tıkanıklık gelişebilir. Kısmen gelişen tıkanıklıklarda embriyo transferi sonrasında döllenen embriyo tüp içerisine geçerek burada dış gebelik oluşabilir. Tüp bebek tedavisinde kanda gebelik hormonu yeterli oranda yükselmiyorsa dış gebelik için mutlaka kontrol altında tutulur. Hormon seviyesi belirli düzeyde olsa bile ultrason ile gebelik saptanmayabilir veya dış gebelik teşhis edilebilir. Tüp bebekte dış gebelik teşhis edilmişse tedavi yöntemi genelde ameliyat olur. Ameliyat için laparoskopik cerrahi yöntemi kullanılır. Bazı hastalarda ise dış gebelik yakından takip edilerek gerileyebilir veya ilaçla tedavisi mümkün olabilir.
Tüp bebekte dış gebelik belirtileri
Tüp bebek tedavisinde embriyo transferi gerçekleştikten 12 gün sonra gebeliği kontrol etmek amacıyla gebelik testi yapılır. Gebelik testi yapıldığı günlerde gebelik varsa bile ultrason ile tespit edilemez. Bu durum gebelik henüz çok yeni olduğu için gayet normaldir. Gebelik testi yapıldıktan 2 hafta sonra ultrason kontrolü yapıldığında gebelik ultrason ile tespit edilebilir. 2 hafta sonra gebelik kesesi takip edilir. Bu takip dış gebelik riski için önemlidir. Beraberinde kanda gebelik testi değerleri takip edilir ve eğer değerler sonucu dış gebelik tespit edilmişse hemen tedaviye başlanır.
Tüp bebekte dış gebelik durumunda ortaya çıkan belirtilerin en önemlisi kasık ağrısıdır. Ancak tüp bebek dolayısıyla anne adayı devamlı takip altında olduğundan belirtiler yaşanmaya başlamadan teşhis konulabilir.
Tüp bebekte dış gebelik riski ne kadardır?
Normal gebeliklerde dış gebelik gelişme oranı yüz gebelikte birdir. Tüp bebek tedavisinde ise bu oran bir miktar artabilir. Tüp bebekte dış gebelik gelişme olasılığı ise yüz gebelikte ikiye çıkabilir.
Tüp bebekte dış gebelik nasıl tedavi edilir?
Bazı anne adaylarında yalnızca takip yeterli olurken, bazı adaylarda ilaç ya da cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulabilir. Tüp bebekte dış gebelik tedavisi doğal yollarla gelişen dış gebelik tedavisi ile aynıdır.
Dış gebelik geçiren anne adaylarına tekrar tüp bebek uygulanabilir mi?
Tüp bebekte dış gebelik tedavisinden sonra anne adayının birkaç ay dinlenmesi beklenerek yeni bir tedaviye başlanabilir. Dış gebelik nedeniyle uygulanan cerrahide sorunlu tüpün alınması tüp bebekte gebelik şansını olumsuz etkilemez.
Tüp bebekte dış gebelik için kimler risk altındadır?
- Tüp bebek tedavisinde tüplerinde tıkanıklık olan hastalar
- Daha evvel pelvik enfeksiyon geçiren anne adayları
- Daha evvel dış gebelik geçmişi olanlar risk altında olanlardır.